“Sorry, ik wilde alleen maar..” Te vaak hoort Helene Banner dit vrouwen in topposities op de werkvloer zeggen. Zelf werkte de Duitser tien jaar lang bij de Europese Commissie, als woordvoerder en later als speechschrijver van oud-voorzitter van de Europese Commissie Jean-Claude Juncker en kortstondig als communicatieadviseur van zijn opvolger Ursula von der Leyen.

Toch had ze het gevoel vaak op haar tenen te moeten lopen, zegt ze tegen Business Insider Nederland. In de door mannen gedomineerde vergaderzalen kreeg ze als jonge vrouw geregeld “intimiderende blikken” en “gebaren die me het gevoel gaven dat ik daar niet thuishoorde”, vertelt Banner aan Business Insider Nederland.

“Ik dacht dat ik perfect moest zijn om erbij te horen. Het was een mannelijke omgeving. Ik begon dus maar een pak en blazer te dragen om serieus genomen te worden”, zegt Banner, vandaag gekleed in een felrode jurk. “Ik wilde stoer en sterk overkomen. Van buiten zag ik eruit als een succesvol manager, maar van binnen voelde ik me vaak onzeker en niet goed genoeg. Na een persoonlijke crisis realiseerde ik me dat ik dit niet meer wilde. Het kostte te veel energie om continu te proberen iemand te zijn die ik niet was.”

“Toen ikzelf besloot om authentiek te zijn op de werkvloer, werd ik veel zelfverzekerder. Ik begon mezelf toe te staan om gevoeliger, warmer en vrouwelijker te zijn in mijn leiderschapsstijl.” Tegenwoordig draagt ze gewoon wat ze zelf mooi vindt, zoals de rode jurk van vandaag. “Misschien doen nog niet veel vrouwen dat, dacht ik, maar juist dan kan je het verschil maken. Als ik verander wat normaal is, kan ik daardoor anderen de kans geven zichzelf te zijn.”

Kracht in imperfectie

In 2020 richtte ze het initiatief Let’s Just Be Imperfect, Ladies op, oftewel workshops om vrouwen te stimuleren om juist hun vrouwelijke, meer empathische kant op de werkvloer te laten zien. Tijdens het EU-evenement EIT Summit in Brussel geeft ze hierover een presentatie aan een overvolle zaal. Banner lijkt een rockster; na haar presentatie wordt ze nog ruim drie kwartier aangehouden door jonge vrouwen, die zich in de door haar geschetste situatie herkennen.

"Op veel werkvloeren wordt het beloond als je je mannelijk gedraagt, dus als je hard bent en rationeel. Ben je emotioneel en gevoelig, dus heb je meer vrouwelijke eigenschappen, dan wordt dat juist gezien als niet goed voor je carrière. Veel vrouwen die ik spreek, vertellen me dan ook dat ze volgens collega's te gevoelig overkomen."

"Om toch te slagen in hun carrière, beginnen ze dan dan te observeren hoe anderen zich gedragen. Dat gedrag spiegelen ze vervolgens vaak, zo deed ik het zelf ook. Tegenwoordig zeg ik liever: laten we onvolmaakt zijn."

Wel benadrukt Banner: die onvolmaaktheid kent wel degelijk een grens. "Ik kan natuurlijk niet huilend naar mijn werk komen. Er is een verschil tussen privé en werk. Maar als ik al mijn emoties op de werkvloer zou onderdrukken, bijvoorbeeld tijdens een rouwproces, dan kost dat ook energie. Je bouwt dan frustratie op, wat er weer toe kan leiden dat collega's je niet kunnen lezen. Het is dus beter om met medewerkers te delen dat je door een moeilijke tijd gaat."

Al maakt Banner een punt van feminien leiderschap, dat betekent volgens haar niet automatisch dat een vrouw aan de top tot meer empathie leidt. "De vrouwelijke leiders die we kennen uit de jaren '70 en '80, zoals Margaret Thatcher, gedroegen zich juist erg competitief en hard. Je moest de taal van de macht aannemen om er als vrouw door te komen. Ik voel mee met deze generatie vrouwen."

Banner werkte in 2019 enkele weken voor Ursula von der Leyen, die toen als eerste vrouw ooit de voorzitten van de Europese Commissie was geworden. "Ik was direct onder de indruk. Na haar overwinning ging ze naar de perskamer om met journalisten te praten. Na drie vragen van een mannelijke journalist zei ze plots: ik zou nu graag een een vrouwelijke journalist aan het woord laten. Ik dacht: wauw, het vergt moed om zoiets te zeggen. Ze was amper tien minuten gekozen en nu al maakte het een verschil dat een vrouw dit ambt bekleedt. Veel vrouwen voelen zich op zulke momenten gezien, en ik ook."

LEES OOK: Cornel Amariei (30) ontwikkelde een bril waarmee blinden zelfstandig de weg op kunnen. ’15-jarige was in tranen van geluk’